Tek çözüm iki devlet
Filistin olayları için diplomasi trafiğini hızlandıran Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Mısır’daki temaslarına devam ediyor. Fidan, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile Gazze’deki son gelişmeleri değerlendirdi. Mısırlı Dışişleri Bakanı Samih Şukri’nin davetine icabetle 13-14 Ekim’de Mısır’a iki günlük resmi ziyaret gerçekleştiren Fidan, Mısır’ın başkenti Kahire’de Sisi’nin yanı sıra Mısırlı mevkidaşı Şukri, Alman mevkidaşı Annelena Baerbock ve Arap Ligi Genel Sekreteri Ahmed Aboul Gheit ile de görüştü. Ana gündem maddesi İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları olan görüşmelerde Ukrayna ve Karabağ’daki son durum da ele alındı.
Mısır Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Fidan-Sisi görüşmesinde taraflar, Gazze Şeridi’nde yükselen askeri gerilime yönelik gelişmeleri masaya yatırdı. Görüşmede “Mevcut durumun bölgenin güvenliği ve istikrarına yönelik tehdit oluşturduğu, şiddetin derhal durdurulması, sükunetin sağlanmasına yönelik uluslararası çabaların artırılması” konusunda fikir birliğine vardı. Tarafların, bölgedeki sivillerin korunması, yerlerinden edilmesi risklerine karşı acil ve etkili tedbirlerin alınması konusunda mutabık kaldığı görüşmede, “Gazze halkının aç bırakılma, yerinden edilme gibi toplu cezalandırma politikalarına maruz kalmaması gerektiği” vurgulandı. Taraflar ayrıca “Gazze halkının insani yardıma güvenli ve acil erişiminin sağlanması gerektiğini” vurguladı.
Mısır-Türkiye arasındaki işbirliğine ilişkin gelişmelerin de ele alındığı görüşmede Sisi, ikili ilişkilerde karşılıklı saygı ve ortak çıkarlar çerçevesinde görülen gelişmelerden memnuniyetini dile getirdi. Mısır Cumhurbaşkanı, ilerleyen süreçte iki ülke arasındaki ilişkileri geliştirmek ve yeni bir aşamaya taşımak için çalışmaya devam etmenin, çeşitli ikili iş birliği mekanizmalarını harekete geçirmek için karşılıklı adımların sürdürülmesinin ve somut ilerlemelerin sağlanmasının önemine dikkati çekti.
Fidan, Kahire’de Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri ile görüşmesinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Bakan Fidan konuşmasında Filistin sorununun, Türkiye ve Mısır’ın ortak duruşa sahip olduğu bir konu olduğunu vurguladı. Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri de çatışmanın askeri operasyonlara doğru kaymasının, Filistin halkının meşru haklarını elde edememesinden kaynaklandığını vurguladı.
Fidan konuşmasına şöyle devam etti: Türkiye olarak geldiğimiz noktada 4 hususun önem arz ettiğini düşünmekteyiz. Her şeyden evvel, her taraftan olursa olsun sivil can kayıplarının önüne geçilmelidir. İsrail’i uluslararası hukuka ve insani değerlere davet ettiğimizi bir kez daha vurgulamak istiyorum. Filistinlilerin Gazze’de yerinden edilerek Mısır’a sürülme politikasını tasvip etmiyoruz, buna sonuna kadar karşı çıkıyoruz, bu konuda Mısır’ın yanındayız.
İkincisi çatışmanın coğrafya olarak yayılmasının engellenmesidir.
Üçüncü olarak iki devletli çözüm temelinde barış sürecinin yeniden başlatılmasıdır. Orta Doğu’da barış, sadece bölgesel alternatiflerle Filistinlilerle tesis edilebilir, zira barış olmadan gerçek manada güvenlik tesis edilemez.
Dördüncü olarak bölgedeki Müslüman ülkeler olarak Filistinlilerin bekasını gözetecek, adil ve kalıcı bir barışın garantörü olacak bir mekanizmanın kurulmasıdır.
Gazze’den tahliyeler konusuna ilişkin de Fidan, Mısır ve İsrail makamlarıyla bu konuda yakın iş birliği içinde olduklarını vurguladı. Fidan, “İçeride yaklaşık 300 civarında çifte uyruklu Türk vatandaşımız bulunmakta. Bunun 30’unun tahliyesini başardık ama sınır kapısı kapalı olduğu için çalışmalarımız halihazırda devam etmekte” dedi.
MSB, Kızılay ve AFAD işbirliğiyle Gazzelilere insani yardım taşıyan üçüncü uçak da Mısır’a indi. Ankara’dan kalkan ve Mısır Uluslararası Ariş Havalimanı’na inen askeri uçaktaki yardım malzemeleri, Gazzelilere ulaştırılacak. Uçakla götürülen ilaç, tıbbi malzeme, dayanıklı gıda, konserve, battaniye ve çocuk bezi gibi yardım malzemeleri, Refah Sınır Kapısı’ndan Gazze’ye gönderilecek. Gazzeli siviller için Türkiye’nin insani yardımlarını taşıyan ilk iki uçak önceki gün Mısır’ın Gazze’ye gönderilecek insani yardım malzemeleri için tahsis ettiği Uluslararası Ariş Havalimanı’na inmişti.