Türkiye’nin Addis Ababa Büyükelçisi Berk Baran, Türkiye’nin Etiyopya’daki en büyük yatırımcılar arasında yer aldığını belirterek, “Ülkede 200 civarında Türk şirket faaliyet gösteriyor. Bunların başında inşaat, ilaç ve gıda şirketleri var.” dedi.
Büyükelçi Baran, Türkiye ile Etiyopya arasındaki siyasi, ekonomik ve diplomatik ilişkileri AA muhabirine değerlendirdi.
İki dost ülke arasındaki ilişkilerde son yıllarda yaşanan olumlu gelişmelerin son derece memnuniyet verici olduğunu belirten Baran, diplomatik ilişkilerde yaşanan gelişmelerin yanı sıra ticaret hacminde de henüz istenilen seviyelerde olunmasa da gidişatın güzel olduğunu dile getirdi.
Baran, Türkiye’nin Etiyopya’ya ihracatının, bu yılın 11 ayında, geçen yılın aynı dönemine paralel olarak gerçekleşerek, 290 milyon dolara yaklaştığını aktardı.
Etiyopya’da döviz piyasasından ve bankacılık transferlerinden kaynaklanan birtakım sıkıntılar yaşanabildiğini aktaran Baran, ithalat ve ihracatta bazı kısıtlamalar uygulandığını, bu sıkıntıların ortadan kalkması halinde ihracatın çok daha yüksek rakamlara çıkabileceğini vurguladı.
Baran, ülkeler arasındaki dış ticaretin artırılması için sürekli faaliyet halinde olduklarını ifade ederek, bu yıl 2022’ye göre ihracat rakamında çok büyük bir artış görülmese de gelecek yıl ile alakalı hedeflerinin yüksek olduğunu bildirdi.
En büyük ihracat payı çelik sektöründe
Büyükelçi Berk Baran, Türkiye’nin Etiyopya’ya gerçekleştirdiği ihracatta en büyük payı çelik sektörünün aldığını söyledi.
Sektördeki ihracatın bu yılın 11 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 99 artışla 156 milyon dolara yaklaştığını aktaran Baran, “Bu artış inşaat sektöründen kaynaklanıyor. Ülkede bir inşaat patlaması var. Bu ülkede çelik ile inşaat malzemeleri alanında çok yüksek bir potansiyel var. Likidite gibi bazı problemler olsa da buranın alım gücü de yüksek. Etiyopya’da ekonomik koşullar düzeldikten sonra çelik ihracatımızın daha da artacağına inanıyorum.” diye konuştu.
Diğer sektörlerde de çelik ihracatındaki artışı yakalayabilmek için yapılması gerekenlere değinen Baran, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yıl içinde Ticaret Bakanlığımızın teşvikiyle gerçekleştirilen birtakım alım heyeti etkinlikleri sayesinde otomotiv, yedek parça, gıda, tıbbi malzeme, ilaç ve benzeri alanlarda da benzer ilerlemeler kaydettik. Bunları daha da artıracağımızı düşünüyorum. Dış ticaret hacmimizi artırmak için de daha fazla alım heyetleri oluşturmalı, ticaret anlaşmaları imzalamalı ve bunların sayısını artırmalıyız. Mesela tercihli ticaret anlaşmasında ilerleme kaydedersek bu her iki ülkenin de yararına olacaktır.”
Baran, Türkiye’nin Afrika’ya kazan-kazan prensibiyle yaklaştığını, kardeşlik hukuku çerçevesinde ilişkilerini geliştirdiğini, bu kıtayı ticari ilişkilerden ibaret görmediğini vurguladı.
Türkiye tarafından hayata geçirilen Türkiye-Afrika İş Forumlarının ülkeler arası ticari ve diplomatik ilişkilere katkısından bahseden Baran, kendilerinin de bu organizasyonlara katkı sunmaya devam edeceklerini bildirdi.
Baran, “Türkiye, Etiyopya’da en büyük yatırımcılar arasında yer alıyor. Ülkede 200 civarında Türk şirket faaliyet gösteriyor. Bunların başında inşaat, ilaç ve gıda şirketleri var.” dedi.
“Türk şirketler bu ülkeye birçok alanda yatırım yapabilir”
Etiyopya’daki kahve üretimine de değinen Baran, şunları dile getirdi:
“Bu alanda da önemli yatırımlar ve yatırım fırsatları bulunuyor. Kahve denilince belki Etiyopya çok fazla bilinmiyor. Türk kahvesi akla geliyor belki ama kahvenin ana vatanı gerçekten de Etiyopya. Eskiden ‘Kahve Yemen’den gelir.’ diye bilinirmiş. Doğrusu, kahve Yemenli tüccarlar tarafından Etiyopya’dan getirilirmiş. Burada çok lezzetli kahveler üretiliyor. Bu alanda daha fazla yatırım da yapılabilir diye düşünüyorum. Bu durum iki ülke arasındaki dış ticaret hacmini de olumlu etkileyecektir.”
Bu konuda çalışmalar yapan Türk işletmeler olduğunu belirten Baran, Dünya Türk İş Konseyi (DTİK) Etiyopya Temsilcisi Ozan Semerci’nin de Etiyopya’da kahve alanında yatırımları olduğunu aktardı.
Baran, “Afrika’nın en kalabalık ikinci ülkesi Etiyopya’da geniş tarım alanları var ve bu ülke verimli topraklara sahip. Türk şirketler bu ülkeye birçok alanda yatırım yapabilir. Burada ciddi potansiyel mevcut.” değerlendirmesinde bulundu.
“Türkiye Maarif Vakfının 7 okuluyla verdiği çok kaliteli bir eğitim var”
Berk Baran, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin 128. yılında olduğunu, Etiyopya ile Türk halkı arasındaki ilişkilerin ise 1500’lü yıllara dayandığını belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yurt dışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı tarafından verilen hükümet bursları, ülkeler arasındaki ticari ve diplomatik ilişkilere büyük katkı sunuyor. Türkiye Maarif Vakfının burada 7 okuluyla verdiği çok kaliteli bir eğitim var. Bunu da açıkçası Türkiye’nin buradaki marka yatırımlarından biri olarak görüyoruz. Keza Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) buradaki kalkınma alanındaki yardımlarına da çok büyük önem verildiğini görüyoruz. TİKA da sadece Etiyopya’daki değil Afrika’daki markalarımızdan biri. Türk Hava Yolları, Afrika kıtasında 62 noktaya uçuyor. Dolayısıyla sadece Türkiye ile Etiyopya arasında değil ülkemizin bütün Afrika ile bağlarını da kuvvetlendiriyor.”
Etiyopya’da Türk dizilerinin de çok ciddi bir izleyici kitlesi olduğunu belirten Baran, “Bunu sadece halklar arasındaki yakınlaşmaya bir katkı olarak değil ekonomiye de bir katkı olarak görmek lazım. Buradaki moda ve mobilya sektörlerini gerçekten Türk dizileri etkilemeye başladı. Ülkemizde eğitim gördükten sonra Türkiye sevgisiyle geri dönen Etiyopyalı mezunların altını tekrar çizmek istiyorum. Onlar ülkemizin adeta birer temsilcisi, elçisi oluyorlar burada.” ifadelerini kullandı.